Zwanger worden
Als je graag zwanger wilt worden is het belangrijk je hierop voor te bereiden en te zorgen dat jij en je partner zo gezond mogelijk zijn. Uit onderzoek is steeds meer bekend over hoe belangrijk de gezondheid van vrouwen en hun partner is.
Zelfs al vóór de bevruchting kunnen bepaalde stoffen schadelijk zijn voor de gezondheid van je kindje.
Het kindje ontwikkelt zich in de eerste weken van de zwangerschap, ook wanneer je nog niet weet dat je zwanger bent, razendsnel en is het dus belangrijk gezond te leven. Hieronder zullen wij een aantal onderwerpen toelichten.
Als je meer vragen hebt over kinderwens en zwanger worden ben je altijd van harte welkom om hierover met ons in gesprek te gaan. Stuur ons indien er behoefte is aan een gesprek een mailtje met daarbij de ingevulde ZwangerWijzer
Een andere bron met veel betrouwbare informatie is de website: www.deverloskundige.nl.
Menstruatiecyclus
Als je graag zwanger wilt worden is het goed om je eigen lichaam te kennen en te leren hoe jouw cyclus in elkaar zit. Dit geeft je inzicht in de periode waarin je vruchtbaar bent. Schijf de eerste dag van je laatste menstruatie op.
Bij een regelmatige cyclus van 28 dagen is de eisprong zo’n twee weken na de eerste dag van je menstruatie. Als je in deze cyclus zwanger raakt blijft de volgende menstruatie uit. Als je niet zwanger bent word je 14 dagen na de eisprong weer ongesteld. Als je cyclus langer is dan 28 dagen is je eisprong waarschijnlijk later, is hij korter dan is deze waarschijnlijk eerder. Als de eisprong dichterbij komt merk je dit ook aan je vaginale afscheiding, deze wordt helder en glanzend. Meestal is het een dag voor de eisprong doorzichtig, dun en draderig. Daarnaast kun je het aan je lichaamstemperatuur merken: na de eisprong stijgt deze met 0,2 tot 0,5 graden.
Zaadcellen kunnen wel tot vijf dagen actief blijven. Na de eisprong is de eicel maar 24 uur vruchtbaar. Het is dus belangrijk om voor en rond de eisprong te vrijen.
Het is normaal dat zwanger worden niet in één keer lukt. Tot je dertigste heb je elke maand 20% kans om zwanger te worden, na je dertigste neemt dit langzaam af. Van de stellen met een kinderwens is 80% binnen een jaar zwanger. Mocht je binnen een jaar na het actief proberen zwanger te worden nog niet zwanger zijn kun je doorverwezen worden door de huisarts voor verder onderzoek.
Anticonceptie
Op het moment dat je stopt met anticonceptie kan het, afhankelijk van wat je gewend was te gebruiken, even duren voordat je weer een eisprong hebt. Bij het gebruik van de pil en de Nuvaring heeft je lichaam hier gemiddeld drie maanden de tijd voor nodig. Indien je een spiraal hebt en wil laten verwijderen kun je hiervoor bij ons terecht. Als deze is verwijderd kun je vlot weer zwanger worden. Na het stoppen met de prikpil kan het iets langer duren voor de cyclus zich heeft hersteld vanwege de hogere concentratie hormonen.
Leefstijl
Een gezonde leefstijl verhoogt de kans op zwangerschap en verlaagt de kans op een miskraam. Hieronder staan een aantal onderwerpen beschreven die onder leefstijl vallen.
Gewicht
Vrouwen met overgewicht of ondergewicht zijn minder vruchtbaar. Een BMI (Body Mass Index) tussen de 18 en 25 is gezond. Op de site van het voedingscentrum kun je zelf je BMI berekenen. BMI berekenen
Mocht je overgewicht hebben dan is het belangrijk om af te vallen vóór de zwangerschap. Om af te vallen is het vaak noodzakelijk om je voedingspatroon aan te passen en meer of anders te gaan bewegen. Een diëtiste kan je helpen om te kijken of er aanpassingen nodig zijn aan je voedingspatroon.
Het wordt afgeraden om bewust af te vallen in de zwangerschap.
Indien je ondergewicht hebt kan dit invloed hebben op je cyclus en daarmee je vruchtbaarheid. Een paar kilo aankomen kan dit veranderen. Gezond en regelmatig eten met daarbij verantwoorde tussendoortjes kan ervoor zorgen dat je op een goede manier aankomt. Ook hierbij kan een diëtiste je helpen.
Voeding en beweging
Om gezond aan een zwangerschap te starten is het belangrijk dat je gevarieerd eet met verse producten. Ieder dag (veel) groenten, fruit, volkoren producten en vis, vlees of een andere eiwit bron, eventueel aangevuld met zuivel. En drink voldoende (minstens anderhalve liter): het liefst water en aangevuld met thee, wat vruchtensap en zuivel.
Als je zwanger bent zijn er bepaalde voedingsmiddelen die worden afgeraden. Dit kan zijn vanwege bepaalde bacteriën die zich erin kunnen bevinden of ontwikkelen, vanwege bepaalde parasieten of omdat er in deze voedingsmiddelen stoffen zitten die niet gunstig zijn voor de ontwikkeling van de baby.
- Eet geen rauw vlees of rauwe vis, zorg dat deze producten goed worden verhit.
- Eet/drink geen producten waarin rauw ei is verwerkt.
- Eet/drink geen producten gemaakt van rauwe melk (rauwemelkse kaas, au lait cru).
- Eet geen vacuümverpakte (gerookte) vis.
- Eet niet meer dan een half broodje leverworst per dag. Eet geen echte lever, daarin zit een hoge dosis vitamine A. (Een zwangere heeft ook vitamine A nodig maar niet te veel)
- Ga hygiënisch met voedsel om, bewaar maaltijden maximaal 24 uur in de koelkast.
- Drink maximaal twee tot drie kopjes koffie per dag. Drink geen energiedrinks!
- Drink niet te veel frisdranken en vruchtensappen in verband met de hoeveelheid suiker of zoetstoffen die hierin zit.
- In ontlasting van katten kan de schadelijke parasiet toxoplasmose voorkomen. Laat de kattenbak door iemand anders verschonen en werk in de tuin met handschoenen aan.
Voor de beste, meest recente informatie verwijzen wij jullie naar de app ‘ZwangerHap’ van het Voedingscentrum.
Het is gezond voor jouw lichaam en geest en ook voor de zwangerschap om lekker te bewegen. Het advies is om dat iedere dag minimaal 30 minuten te doen.
Doe je aan intensieve duursporten en heb je een laag gewicht dan kan het zwanger worden moeilijker zijn.
Foliumzuur en vitamine D 3
Iedere vrouw met een zwangerschapswens wordt aangeraden 0,4-0,5 milligram foliumzuur per dag te slikken. Foliumzuur is vitamine B11 en verkleint de kans op neurale-buisdefecten en sluitingsdefecten bij het kindje. De neurale buis is het begin van het ruggenmerg en de hersenen, als hier afwijkingen aan ontstaan is er sprake van een open ruggetje (spina bifida). Het advies is om foliumzuur te gaan slikken 4 weken voordat je zwanger raakt. Dus op het moment van stoppen van je anticonceptie ga je gelijk starten met slikken. Je gaat hiermee door tot 10 weken zwangerschap.
Nog beter is het om een goede multi-vitamine voor zwangeren te gaan slikken voordat je zwanger bent. Hierin zit naast foliumzuur ook vitamine B12 en andere B-vitamines, welke nauw samenwerken en ook vitamine D3 wat ook erg belangrijk is voor een goede gezondheid van jou en de baby. Deze multi-vitamine slik je de hele zwangerschap door.
De tabletten zijn zonder recept bij de drogist te verkrijgen. Kies niet voor het allergoedkoopste huismerk.
Ons advies is om daarnaast ook dagelijks visolie vetzuren te gaan bij slikken. De visolie vetzuren zijn de omega-3 vetzuren die onder meer nodig zijn voor de hersenontwikkeling van de baby en ook gunstig zijn voor jouw gezondheid als zwangere.
Roken, alcohol en drugs
Sigaretten, alcohol en drugs bevatten schadelijke stoffen die de kans op een gezonde zwangerschap verkleinen. Het kan de ontwikkeling van je kindje ernstig verstoren en lichamelijke afwijkingen veroorzaken. Ook geven deze schadelijke stoffen gedrags- en leerproblemen bij het kind. En zien we vaker in de zwangerschap onverwachte sterfte en achterblijven van de groei van de baby.
Elk gebruik van deze middelen wordt afgeraden in de zwangerschap. Ook de rook van andere rokende mensen om je heen kan een schadelijk effect hebben op je zwangerschap, zorg dus dat dit niet in jouw buurt gebeurt. Mocht je moeite hebben met het stoppen van het gebruiken van een van deze middelen bespreek dit voor de zwangerschap dan met ons of de huisarts zodat je kan worden doorverwezen naar iemand die je hierbij kan helpen. Mocht je een van deze middelen gebruiken in de zwangerschap bespreek dit dan zo spoedig mogelijk met ons.
Medicijnen
Niet alle medicijnen kunnen worden gebruikt tijdens de zwangerschap. Mocht je medicijnen gebruiken en een kinderwens hebben, bespreek dit dan met de arts die jouw medicijnen voorschrijft. Zo kan worden bekeken of je de medicijnen kan blijven gebruiken, de dosering moet worden aangepast of dat je mogelijk moet overstappen op een ander veiliger medicijn. Stop nooit zomaar met medicijnen zonder eerst te overleggen met de arts, medicijnen zoals bijvoorbeeld antidepressiva moeten voorzichtig worden afgebouwd. Controleer bij middelen die je haalt bij de drogist altijd in de bijsluiter of dit kan worden gebruikt tijdens de zwangerschap.
Andere schadelijke factoren
Binnen sommige beroepen kom je mogelijk in aanraking met schadelijke stoffen, bijvoorbeeld als je werkt met chemische stoffen ( zoals bestrijdingsmiddelen) of straling. Goede ventilatie of speciale kleding kunnen je hiertegen beschermen. Indien je twijfelt aan de risico’s die je op je werk loopt, vraag dan vóór de zwangerschap al om advies bij de arbodienst waarbij je bedrijf is aangesloten.
Daarnaast is het belangrijk om goede hygiëne te hanteren indien je werkt met kinderen of zelf al andere kleine kinderen hebt, dit heeft te maken met bepaalde kinderziektes. Vooral het verschonen van de luier is een mogelijk besmettingsmoment, was hierom goed je handen. En deel geen beker drinken of bestek.
Indien je zwanger bent en in aanraking bent gekomen met een kindje met een bepaalde kinderziekte (waterpokken, vijfde ziekte, etc.) overleg dan met de dienstdoende verloskundige. De kans is het grootst dat jij deze ziekte ook hebt gehad toen je klein was, waardoor je al antistoffen hebt en beschermd bent en deze doorgeeft aan je kindje. Indien je twijfelt kunnen we dit in overleg laten testen.
Op de site van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) staat uitgebreide informatie over risico’s op het werk en de invloed daarvan op zwanger worden en zwanger zijn. RIVM zwanger worden en werk
Erfelijke ziekten
Als het zo is dat er in jouw familie of in de familie van je partner erfelijke ziekten voorkomen of je twijfelt daaraan overleg dan met je huisarts.
Het kan belangrijk zijn dat je al voordat je zwanger bent wordt doorverwezen naar een gespecialiseerde arts die alles weet over erfelijke ziekten (een klinische geneticus). Deze arts kan jullie voorlichten over de ziekte, hij kan jullie vertellen wat de kans is dat bij een zwangerschap het kindje ook die ziekte zou hebben en met jullie bespreken wat de mogelijke onderzoeken zouden kunnen zijn naar dragerschap van de erfelijke ziekte.